Unai Iturriaga
UNAI ITURRIAGA ZUGAZA-ARTAZA
Unai Iturriaga Zugaza-Artaza Durangon jaio zen 1974ean. Bertsolari bezala ibilbide oparoa du, baina kulturgintzako esparru anitzetan aritutakoa da, tartean komikigintzan: gidoilari gisa Sanvi marrazkilariarekin 3 album argitaratu ditu (hauetako 2 Xabiroi aldizkarirako sortutako Haur Besoetakoa sailekoak), Zapico asturiar marrazkilariarekin beste bat ('Diamanteak Urrea eta Ikatza' Athletic Club Fundazioaren eskutik), eta marrazkilari bezala umore grafikoa landu du, batetik H28 saretirikoan eta bestetik Gara egunkariko Komiki zintak egiten 2019ko ekainaren 3tik aurrera, Tasiok zeregin hori utzi eta gero
Bertsolaritzan oso gazte hasi zen eta badirau, baina arlo ezberdinetan aritu izan da: 'Islada' eta 'Berandu da gelditzeko' liburuak idatzi zituen '7 Eskale' eta 'Gu ta gutarrak' musika taldeetako kidea izan da, zinema gidoilari Olentzero eta subilaren lapurreta, Munduaren bira doan eta Eutsi! filmetan, eta 2017an Francoren bilobari gutuna antzezlanaren gidoia Igor Elortzarekin batera idazteagatik Donostia Antzerki Saria irabazi zuen.
KOMIKIGINTZA
Unibertsitatean Arte Ederrak ikasi zituen, eta txikitatik komikizale eta irudigile izan arren, soilik azken hamarkadetan aritu da ditu komiki sorkuntzan.
2007ko azaroan Xabiroi aldizkariaren 10. zenbakian Haur Besoetakoa sailaren lehen atala argitaratu zen: Unai Iturriaga arduratu zen gidoiaz eta Sanvi irudietaz. Horrela kontatu zion Iturriagak Argiari bere komikigile ibilbidean giltzarri bilakatu zen unea:
"Xabiroi komiki-aldizkariaren erruz nago tirak egiten. Betidanik naiz komiki zalea, Ipurbeltz umetatik ezagutu dut etxean, marraztea gustuko dut, anaia nagusia marrazkilari ona da… Bolada batez aldendu egin nintzen, 2007an Dani Fanoren proposamena jaso nuen arte, Xabiroi-rako gidoiak egiten hasteko. Ondoren etorri zen H28 aldizkari satirikoan kolaboratzen hastea, Xabiroi-ren inguruko unibertso horretan… Horiek gabe ez nintzateke Garan hasiko. Fanori izugarri eskerturik nago. Kabroi horrek aspaldi esan zidan, duela hamar urte-edo, H28n hasi aurretik: “Ikusiko duzu, hemendik ehun urtera zuri buruzko Wikipediako sarreran jarriko du ‘marrazkilaria’, eta ez ‘bertsolaria’”. Beti esaten diot honen guztiaren erru handiena berak duela. Izatez, gauza askoren errua du, euskal komikigintzaren loraldiarena tartean”
Xabiroi aldizkarian hiru hilabetean behin hasi ziren argitaratzen Haur Besoetakoa komikiaren atakak.
Alex Sanviren marrazkiekin 2011 urtean &Udaberrik ankerrena' albuma sortu zuen, Durangok gerra zibilean bizitakoak gaitzat hartuta.
2014 urtean 'Litxarrerien Jauna' albumean osorik argitaratu ziren Xabiroi aldizkarirako sortutako istorioak eta Xabiroi aldizkarian baina pertsonaiaren istorioak ez ziren eten.
Uberan webgunean azaldu ditu Sanvirekin egindako lanari eta komikigintzari buruzko iritziak Apurka apurka komiki marrazkilari bezela urratsak ematen hasi zen, eta 2013 urteko Bertsolari Txapelketa Nagusiko kanporaketei buruzko komiki labur batzuk egin zituen.
2015 urtean Alfonso Zapiko asturiarraren marrazkiekin 'Diamanteak Urrea eta Ikatza' komikia argitaratu zuen Athletic Club Fundazioaren eskutik.
2016 urtean Altza Porru komiki lan kolektiboan hartu zuen parte, berak egindako marrazkiekin osatutako istorio laburrarekin.
H28 Aldizkarian Zugaz/art izenpean komikiak argitaratzeari ekin zion, tartean Piko ta Payo eta Dizerdio/Goroldio bikoteen istorioak.
Jakin eta Gaur8 aldizkarietan ere argitaratu ditu komikiak, azken honetan Amaia Ballesteros, Exprai eta Axpirekin Irritzia atala partekatuaz.
2017an Jon Maiaren Berriak jaio ginen libururako ilustrazioak eta umore grafikoko marrazkiak egin zituen.
2018ko urrian kaleratu zen Haur Besoetakoa sailaren album berria: 'Paristik datorren artista'.
2019ko otsaileko Xabiroi aldizkariaren 51. zenbakian Haur Besoetakoa pertsonaiaren komikien istorioekin osatutako 3. sailari hasiera eman zioten.
2019an Zaldi urdina antzezlana estreinatu zen, Unai Iturriaga eta Igor Elortzaren testuekin.
Euskaraz argitaratutako komikiak
DATA | IZENBURUA | ARGITARATZAILEA | GIDOIA | MARRAZKIAK | JATORRIZKO HIZKUNTZA | ITZULTZAILEA | JATORRIZKOAREN URTEA |
---|---|---|---|---|---|---|---|
2018 10 URRIA | Paristik datorren artista Haur Besoetakoa 2 | Ikastolen Elkartea/Xabiroi | Unai Iturriaga | Alex Sanvi | Euskaraz Jatorrizkoa | Hasiera 2015eko urrian, Xabiroi aldizkariaren 37. zenbakian eta ondoren atalka 38,40,41,43,45 zenbakietan eta amaiera 2014ko urriko 46. zenbakian. | |
2015 | Diamanteak Urrea eta Ikatza | Athletic Club Fundazioa | Unai Iturriaga | Alfonso Zapico | Euskaraz Jatorrizkoa | 2015 10 URRIA | |
2014 10 URRIA | Haur besoetakoa: Litxarrerien jauna | Ikastolen Elkartea/Xabiroi | Unai Iturriaga | Alex Sanvi | Euskaraz Jatorrizkoa | 2007ko azaroan hasiera Xabiroi aldizkariaren 10. zenbakian eta ondoren atalka 17,19,21,22,28, 30 zenbakietan eta amaiera 2014ko urriko 33. zenbakian. Albumerako azken orrialde bat sortu zuten espreski) | |
2011 | Udaberririk ankerrena | Elkar (Durango 1936 Kultur Elkartearen ekimenez) | Unai Iturriaga | Alex San Vicente Sanvi | Euskaraz jatorrizkoa | 2011 | |
GUZTIRA : 3 KOMIKI |
Beste komikigileekin partekatutako komikiak
DATA | IZENBURUA | ARGITARATZAILEA | GIDOIA | MARRAZKIAK | JATORRIZKO HIZKUNTZA | ITZULTZAILEA | JATORRIZKOAREN URTEA |
---|---|---|---|---|---|---|---|
2016 04 APIRILA | Altza porru | Komunikazio Biziagoa / Argia | Obrarena Jakoba Errekondo Komiki bakoitzarena: Ainara Azpiazu Axpi, Asisko, Joseba Larratxe Josevisky, Iñaki Martiarena Mattin, Olariaga, Unai Gaztelumendi, Unai Iturriaga, Zaldieroa | Ainara Azpiazu Axpi, Asisko, Joseba Larratxe Josevisky, Iñaki Martiarena Mattin, Olariaga, Unai Gaztelumendi, Unai Iturriaga, Zaldieroa | Euskaraz jatorrizkoa | 2016 04 APIRILA |